Endodoncja jest dziedziną serca stomatologii.
Problemy endodontyczne są w 90% powodem bólu zębów. Zarówno tych ostrych, bardzo silnych, jak i tych przewlekłych, ćmiących, ciągnących się tygodniami i miesiącami. Powodem jest infekcja miazgi zębowej nazywanej potocznie nerwem.
Miazga zęba to delikatna tkanka wypełniająca labirynt wewnątrz zęba. Objętościowo nie jest jej wiele, ale jest wyjątkowo bogato unerwiona. Jeśli ulegnie zakażeniu (zwykle drogą przez ubytek próchnicowy) obrzęknie, a ponieważ jest zamknięta w twardej nie rozciągliwej komorze zęba obrzęk powoduje wzrost ciśnienia, ucisk na zakończenia włókien nerwowych i silny, trudny do zniesienia ból.
W dużym uproszczeniu, dla ogólnego zrozumienia aspektu leczenia kanałowego, przebieg leczenia wygląda następująco:
- Przeprowadzenie wywiadu z pacjentem – pozwalający lekarzowi na zapoznanie się z dolegliwościami pacjenta, jego ogólnym stanem zdrowia oraz oczekiwaniami względem leczenia.
- Badanie kliniczne – szczególnie drobiazgowe w odniesieniu do zęba będącego przyczyną zgłoszenia się do gabinetu, ale obejmujące również całe uzębienie, zgryz oraz stan przyzębia i błony śluzowej jamy ustnej.
Badania dodatkowe – w tej dziedzinie zdecydowanie najistotniejszych informacji dostarczają badania rentgenowskie m.in. odnośnie budowy zęba, stanu otaczającej kości. W zależności od rozpoznania lekarz wybiera odpowiednią metodę leczenia kanałowego. - Otwarcie komory zęba i usunięcie martwej lub żywej miazgi (żywą usuwa się w znieczuleniu miejscowym).
- Opracowanie kanału lub kanałów korzeniowych przy użyciu narzędzi kanałowych z obfitym płukaniem kanałów środkami odkażającymi, zmniejszającymi napięcie powierzchniowe i chelatującymi. W trakcie opracowywania kanałów korzeniowych następuje całkowite usunięcie miazgi kanałowej z kanału korzeniowego oraz toksyn bakteryjnych z kanalików zębinowych, dzięki czemu poszerzony kanał staje się odpowiednio przygotowany do wypełnienia.
- Osuszenie kanałów.
- Wypełnienie kanałów materiałami chemicznie obojętnymi (założenie opatrunku odkażającego lub stałe wypełnienie kanałów). Czynność ta ma na celu szczelne zamknięcie światła kanału na całej długości do otworu fizjologicznego, aby uniemożliwić przenikanie bakterii z jamy zęba do tkanek okołowierzchołkowych. Najpopularniejszym materiałem do wypełniania kanałów korzeniowych na stałe jest gutaperka. Stosowana od blisko 100 lat, mimo wielu nowych materiałów, jest najlepszym wypełniaczem kanałów, który daje doskonałe efekty lecznicze zwłaszcza jeśli jest kondensowana termicznie.
- Kontrola radiologiczna.
- Odbudowa zęba (odbudowa tymczasowa lub stała).
Przednie zęby po leczeniu kanałowym, jeśli nie są bardzo zniszczone nie wymagają skomplikowanej odbudowy. W większości przypadków wystarcza wypełnienie za pomocą materiału kompozycyjnego. Oczywiście do rozważenia pozostaje wykonanie licówki lub korony, lecz nie jest bezwzględnie konieczne. Zupełnie inaczej ma się rzecz w okolicy zębów tylnych – zwłaszcza trzonowych. Tam ryzyko złamania zęba leczonego kanałowo, a zaopatrzonego wyłącznie wypełnieniem ubytku wynosi aż 52%. Należy te zęby pokryć koronami protetycznymi, aby ryzyko złamania obniżyć do 2%.
LECZENIE ENDODONTYCZNE POD MIKROSKOPEM
Specjalistyczne leczenie endodontyczne odbywa się pod mikroskopem LEICA M320 co gwarantuje wysoką precyzję leczenia. Dynamiczny rozwój mikroskopii stomatologicznej, wykorzystywany przede wszystkim w leczeniu kanałowym, umożliwia wyleczenie zębów, które do niedawna skazane były na usunięcie.
Skuteczność leczenia kanałowego jest bardzo wysoka. Leczenie to jest zdecydowanie tańsze, mniej inwazyjne niż usunięcie uszkodzonego zęba i zastąpienie go mostem protetycznym lub implantem. Dlatego w obliczu dylematu, czy usunąć ząb, czy lepiej wyleczyć go kanałowo, warto podjąć wyzwanie i skorzystać z ostatniej i często jedynej szansy na uratowanie zęba i skorzystać leczenia kanałowego. Pamiętajmy, że ekstrakcja zęba jest krokiem nieodwracalnym, powodującym konieczność uzupełnienia braku zębowego w przyszłości.
U Pacjentów, którzy leczyli się w innych gabinetach przeprowadzamy również zabiegi polegające na usuwaniu złamanych narzędzi endodontycznych.
PONOWNE LECZENIE KANAŁOWE
Rewizję leczenia endodontycznego, czyli ponowne leczenie kanałowe przeprowadza się w sytuacji:
- występowania dolegliwości bólowych ze strony zęba leczonego kanałowo,
- widocznego na zdjęciu rentgenowskim nieprawidłowego wypełnienia kanałów korzeniowych, gdy ząb jest przeznaczony do leczenia protetycznego (korony protetyczne, wkłady koronowo-korzeniowe, mosty), złamane narzędzie w kanale,
- występowania widocznych na zdjęciu rentgenowskim zmian w kości, które nie wygoiły się po leczeniu kanałowym.
Powtórne leczenie endodontyczne jest trudniejsze i bardziej skomplikowane niż leczenie pierwotne. Wiąże się z koniecznością usunięcia materiału wypełniającego kanały, odnalezieniem pominiętego kanału czy zlokalizowaniem i usunięciem fragmentu złamanego narzędzia kanałowego (co często jest przyczyną rewizji). W tych przypadkach nieocenione jest zastosowanie mikroskopu endodontycznego oraz ultradźwięków, dzięki którym wiele zębów, które dotychczas musiałyby być usunięte można dziś uratować!
Dlaczego warto leczyć zęby endodontycznie?
Własne zdrowe zęby do najpóźniejszych lat życia to marzenie wielu ludzi. Z reguły niezwykle trudno jest utrzymać uzębienie w idealnym stanie. W każdym przypadku warto jednak walczyć o każdy pojedynczy ząb, nawet jeżeli jest przyczyną dolegliwości bólowych. W takiej sytuacji ostatnią i nierzadko jedyną szansą na uratowanie zęba jest leczenie endodontyczne, które dzięki ogromnemu postępowi pozwala niejednokrotnie uratować wiele z tych zębów, które dotychczas musiałyby być usunięte.
Czy leczenie kanałowe jest bolesne?
Jedynym bolesnym zabiegiem podczas leczenia kanałowego może być usunięcie miazgi zęba. Jednak w celu zapewnienia pacjentowi maksymalnego komfortu leczenia – bezbolesnego i skutecznego zabiegu, przeprowadzany jest on w znieczuleniu miejscowym lub po uprzednim zastosowaniu środka dewitalizującego (umartwiającego) miazgę zęba. Pozostałe etapy leczenia przeprowadzane są z zachowaniem delikatności i precyzji, by ograniczyć nieprzyjemne doznania pacjenta.
Dlaczego zęby leczone kanałowo ciemnieją i są mniej wytrzymałe od zębów zdrowych?
Dzieje się tak dlatego, że zęby leczone endodontycznie pozbawione są miazgi zębowej – żywej części zęba, która odpowiada za kontakt zęba z resztą organizmu oraz pośredniczy w dostarczaniu tkankom zęba substancji odżywczych. Zatem ząb leczony kanałowo to ząb martwy, czego objawami i skutkami są właśnie ciemniejsza barwa, mniejsza wytrzymałość mechaniczna oraz brak reakcji na zmiany temperatury.
Co można zrobić by ząb leczony endodontycznie nie był ciemniejszy od zębów pozostałych?
Taki ząb można po prostu wybielić z zastosowaniem różnych metod. Jednym z bardziej popularnych sposobów wybielania zębów martwych jest metoda wewnątrzkomorowa. Polega ona na umieszczeniu w komorze zęba preparatu wybielającego i zabezpieczeniu go szczelnym opatrunkiem stomatologicznym. Zabieg stopniowego wybielania powtarza się kilkukrotnie, aż do osiągnięcia pożądanego efektu.
